![]() |
گلواژه اي از استاد اخلاق ، حاج آقا مجتبي تهراني (ره) :
دعا ، استغفار و توبه در شهرالاستغفار
ما كان الله لیفتح علی عبد بابالشكر و یغلق عنه بابالزیادۀ ولا لیفتح علی عبد بابالدعاء و یغلق عنه بابالاجابۀ و لا لیفتح لعبد بابالتوبۀ و یغلق عنه بابالمغفرة. (نهجالبلاغه/حكمت 435)
ترجمه حدیث : از امیرالمومنین(ع) منقول است که فرمودند: اینچنین نیست كه خداوند متعال در شكر را بر روی بندهای بگشاید و ....
ما كان الله لیفتح علی عبد بابالشكر و یغلق عنه بابالزیادۀ ولا لیفتح علی عبد بابالدعاء و یغلق عنه بابالاجابۀ و لا لیفتح لعبد بابالتوبۀ و یغلق عنه بابالمغفرة. (نهجالبلاغه/حكمت 435)
ترجمه حدیث: از امیرالمومنین(ع) منقول است که فرمودند : اینچنین نیست كه خداوند متعال در شكر را بر روی بندهای بگشاید و از آن طرف باب زیادتی نعمت را بر روی او ببندد؛ و در دعا را بر روی بندهای بگشاید و از آن طرف باب اجابت را بر روی او ببندد؛ و در توبه را بر روی بندهای بگشاید و از آن طرف باب مغفرت و آمرزش را بر روی او ببندد.
شرح حدیث : آنگاه كه خداوند امر میكند شكرگزار من باش، وقتی بنده ستایش و ثنا و حمد او را به جای آورد، خداوند در زیادتی نعمت را بر روی او میگشاید. همچنانکه در آیه شریفه میفرماید :
«لإن شكرتم لأزیدنّكم» (ابراهیم/7) اگر شكرگزارى كنید، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود. «ولا لیفتح علی عبد بابالدعاء و یغلق عنه بابالاجابۀ» ؛ اینطور نیست که خداوند در دعا و مسألت را بر روی عبد بگشاید و از آن طرف در اجابت و پاسخ مثبت را بر روی او ببندد. خدا اینطور نیست که بگوید «بخواه»، بعد وقتی بنده درخواست کرد، خدا او را محروم كند! در آیه شریفه میفرماید :
«ادعونی استجب لكم» (غافر/60) مرا بخوانید تا شما را اجابت كنم .
«ولا لیفتح لعبد بابالتوبۀ و یغلق عنه بابالمغفرۀ» ؛ خداوند اینطور نیست كه از سویی در توبه را بر روی بندهاش بگشاید، ولی از آنطرف در مغفرت و آمرزش را بر روی او ببندد! خدا اینطور نیست که بگوید «معذرت بخواه»، ولی عذر بنده را نپذیرد! در قرآن کریم میفرماید :
«و توبوا إلىالله جمیعاً» (نور/31) همگى به درگاه خدا توبه كنید. هنگامی که خود او خطاب میکند «توبوا»، آیا میخواهد توبه را قبول نكند؟!
در اینجا حضرت علی(ع) بین سه چیز با سه چیز دیگر تلازم درست میكنند: 1ـ بین شكر و زیادتی نعمت؛ 2ـ بین دعا و اجابت؛ 3- بین توبه و مغفرت؛ و این سه یعنی «شكرگزاری، دعا و توبه كردن» از ناحیه خداوند آمده و او امر كرده؛ پس پیآمدش این است كه حال که این درها را باز كرده، باید آن درها را هم باز كند .
این جملات حضرت علی(ع) در این روایت بود. اما به مناسبت ماه رجب، تذکری عرض میکنم. در بین ماههای سال، ماه رجب از ماههایی است که اختصاص دارد به همین مسایلی که در روایت اشاره شد؛ یعنی دعا، استغفار و توبه.
در روایتی امام صادق صلواتاللهعلیه از پیغمبر اکرم(ص) نقل میفرمایند که آنحضرت فرمودند :
«رجب شهرالاستغفار لأمّتی أكثروا فیه منالاستغفار فإنّه غفور رحیم» (وسایلالشیعه/10/511) ماه رجب، ماه استغفار امت من است. پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است. در مورد این ماه وارد شده است که بسیار بگویید:«استغفرالله و اسئله التوبة»
همچنین از آنحضرت نقل شده که فرمودند :
«من استغفرالله فی رجب و سألهالتوبة سبعین مرّة بالغداة و سبعین مرّة بالعشی یقول أستغفرالله و أتوب إلیه فإذا بلغ تمام سبعین مرّة رفع یدیه و قال اللهم اغفر لی و تب علیّ فإن مات فی رجب مات مرضیّاً عنه و لا تمسّه النار ببركة رجب» (وسایلالشیعه/10/484)
یعنی: کسی که در ماه رجب هفتاد مرتبه در هنگام طلوع آفتاب و هفتاد مرتبه در هنگام غروب آفتاب بگوید:«أستغفرالله و أتوب إلیه» و سپس دستها را بلند کند و بگوید : «اللهم اغفر لی و تب علیّ» ، اگر در ماه رجب بمیرد، خدا از او راضی باشد و به برکت ماه رجب، آتش او را مس نکند. همینها است که در تمام روابط مادی و معنوی برای ما گرهگشا است. این ایام را غنیمت بشمرید. در روایتی امام صادق(ع) فرمودند که براى امیرالمؤمنین علی(ع) شگفت انگیز بود كه در چهار شب از ایام سال بیكار بماند (و عبادت نكند) و آن چهار شب عبارت بودند از شب اول ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان. (إقبالالأعمال/421)
همه ما گرفتاریم ؛ من بعید میدانم کسی بگوید من گرفتاری ندارم. اگر بگوید گرفتاری ندارم یا شوخی کرده یا نعوذبالله دروغ میگوید. همه ما گرفتاریم. حالا گرهگشا کیست؟ خداست. بهترین موقعیت هم در دست شماست. در روایت علی(ع) هم ملاحظه کردید که فرمایش حضرت کاملاً بر طبق آیات قرآن بود. شكرش را بكن، نعمتش را اضافه می-كند. از آنطرف هم از خطاهایت استغفار كن، خداوند پوزش تو را هم میپذیرد، انشاءالله.
{صلوات+عج}
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط: ، ،

